“Liburuen txokoa” sortu da herritargoari euskal idazleen lanak ezagutarazteko, eta beren benetako protagonisten eskutik egingo dugu.
Gure helburua da euskal idazleek lan bat sortzeko prozesuan egiten duten ibilbideari buruzko esperientziak eta hausnarketak partekatzea; liburu bat liburu dendetara iritsi baino lehen egiten duen bidea aztertzea eta idazlan bakoitzaren atzetik dagoen guztia arakatzea; bai eta, bide batez, irakurzaletasuna pizten laguntzea ere.
Elisa Rueda, Markina-Xemeinen jaioa eta oso gaztetatik Gasteizen bizitzen den irakaslea, poeta eta aktorea, hitzaldi baten protagonista izango da, non hitzak, sormena eta komunitatea ardatz dituen bere ibilbide sakona partekatuko duen. Bere bizitza eta ibilbide artistikoa zeharkatuko ditu, poetaren egiazko esanahia azalduz eta poesia nola bihur daitekeen pertsonak, lurraldeak eta belaunaldiak lotzen dituen hari bateragarri.
Poema-liburu ugari argitaratu ditu —haurrendako lanak ere bai—, euskaraz zein gaztelaniaz idatziz. Ahots literario sendo eta anitza eraiki du, eta bere ibilbidea hainbat aitortzak babestu dute: Ernestina de Champourcín Nazioarteko Poesia Saria (2013) Escaleras hacia el sur lanagatik eta Paúl Beckett Saria (2016) Tentación botánica poemarioagatik. Bere poesia beste adierazpen artistiko batzuetara ere zabaldu da: Antton Valverdek Zenbat denbora poema musikatu eta abestu du bere azken diskoan, Gaua, ausentziaren itzala, bere lanaren indar emozional eta sortzailearen adibide.
Sormen lanaz gain, Elisa Rueda da “Poetas en Mayo / Poetak Maiatzean” Nazioarteko Poesia Jaialdiaren sortzailea eta zuzendaria. Gasteizen eta Arabako lurralde osoan sustatutako jaialdi hau estatu mailako eta nazioarteko erreferente bihurtu da. Urtero, udaberrian, hiria poesiaz betetzen du: kalean bizitzen den poesia, herritarren parte-hartzea sustatzen duena, diziplina artistiko ezberdinak batzen dituena eta hitza elkargune, solasaldi eta ospakizun-eremu bihurtzen duena. Lan kultural bikain honengatik, Ruedak hainbat sari jaso ditu: “Celedón de Oro”, “Déccellenza alla Cultura – Città del Galateo” (Erroman) edo “Dama de Baza” sariaren aipamen berezia, besteak beste.
Hitzaldi honetan, Elisa Ruedak bere esperientzia pertsonala eta literarioa partekatuko ditu, eta poesiak gure harremanak eta bizi ditugun lekuak eraldatzeko duen gaitasuna azalduko du. Bere lanari bultzada ematen dion pasioaz, bere ibilbideko uneak markatu dituzten bertsoz eta Poetak Maiatzean bezalako egitasmoen bidez hitzak komunitatea nola ehundu dezakeen azalduko du. Azken batean, poesia ez dela soilik sormen artistikoa, baizik eta munduan egoteko modu bat dela ulertzeko gonbidapena izango da.
Sabino Arana Fundazioaren Euskal Abertzaletasunaren Museoak, Gipuzkoako Foru Aldundiarekin lankidetzan, Amale Arzelus Arrieta liburua argitaratu du. Nire memoriak. Egileak, Jon Andoni "Jonan" Zinkunegi Arzelusek, Amaleren semeak, Nere oroimenak eta Nere ekintzak testuak erabili ditu, Amalek berak idatzitakoak, eta horiei ekarpenak gehitu dizkie obra osatzeko.
Liburuak bi bertsio ditu. Jatorrizko bertsioa euskarazkoa da eta gaztelaniazkoa ez da jatorrizkoaren itzulpena.
Liburuaren kontakizuna Arzelus familiak protagonismo berezia izan zuen Euskadiko historiaren zati garrantzitsu batetik dator. Amaleren aita, Ander Arzelus Luzear, EAJ-PNVko Euzkadi Buru Batzarreko kidea izan zen, eta kultur jarduera ugariren sustatzailea, tartean antzerkia eta irratia, beti euskaraz. Horregatik, Amalek gaztetatik bizi izan zuen giro politiko eta kultural euskaltzalea.
Antzezlanak Amale Arzelus Arrietaren bizitzako hainbat arlo erakusten ditu, familiartekotik hasi eta euskarazko irratian parte hartu zuen lehen emakume esataria izatera, baita euskarazko eta euskarazko irakasle gisa egin zuen lana ere. Antzerkiari dagokionez, Poxpolinak taldean parte hartu zuela gogoratzen da. Liburuak, halaber, Amale Arzelusen ibilbide politikoaren bilakaera ezagutzeko aukera ematen du. Amaitzeko, Amale Arzelusen azken urteetako omenaldietako batzuk gogoratzen dira.
mar 19 2025
18:30h -(e)tik 20:00h -(e)ra
Donostiako Aiete jauregian
Toti Martínez de Lezeak, “Idazlearen lanbidea”
Toti Martínez de Lezeak, “Idazlearen lanbidea”
Toti Martínez de Lezea idazleak hasiera emango dio Euskal Abertzaletasunaren Museoak antolatutako “Liburuen txokoa” hitzaldi ziklo berriari, apirilaren 19an, asteazkena, 19:00etatik aurrera, Sabino Arana Fundazioan.
“Liburuen txokoa” delako jardueraren helburu nagusia hau da: irakurleak idazleen lanetara hurreratzea, benetako protagonisten eskutik hurreratu ere, hau da, idazleen euren eskutik.
Asmoa da sorkuntzari buruzko esperientziak eta hausnarketak partekatzea irakurleekin, liburuak liburu-dendetara iritsi aurretik idaztearen atzean zer dagoen aztertu eta irakurtzeko ohitura sustatzea. Lehenengo gonbidatuak, Toti Martínez de Lezeak, “Idazlearen lanbidea” gaia jorratuko du.
Martínez de Lezeak aurreratu digunez, “idaztearen langintzari buruzko teoria ugari daude. Irakurketa, irudimena, iraunkortasuna, behaketa eta jakintza biziki garrantzitsuak dira, baina egia da inor ez dela jaio idazten jakinda. Eta beste edozein lanbidetan bezala, idazten ere idazten ikasi behar da.
Webgune honetan gure cookie-ak eta bitartekoenak erabiltzen ditugu soilik zure bisita optimizatzeko. Nabigatzen jarraitzen baduzu, hauen erabilera onartzen duzula ulertuko dugu.
Informazio gehiago