Espedizioak

Sami Itsasoa 2020 Laponia Finland

Film laburraren aurkezpena: "Mar de Sami, 2020 Laponia, Finlandia"

Atsegin handiz aurkezten dizuegu Mar de Sami, 2020 Laponia, Finlandia film laburra, Inari lakuko paisaia izoztuetara eramaten gaituen zeharkaldi epiko eta bakarra, Finlandiako iparraldean. Film labur honek eski eta pulkaz betetako bidaia baten istorioa kontatzen du, 69ºN paraleloaren zabaleran zehar, ekialdetik mendebaldera lakua zeharkatuz eta bueltan, erabateko autonomian.

Inari lakua, Finlandiako bigarren handiena eta Europako seigarrena, 1.040 km²-ko azalerarekin eta 3.300 uharte baino gehiagorekin, izan zen 2020ko martxoan neguko abentura hau hartu zuen eszenatokia. Inguru desolatu eta izoztu batean, tenperaturak -13ºC eta -20ºC artean jaistera iritsi zirelarik, Euskal Mendizale Federazioko presidenteorde Zigor Egia, Manolo Taibo eta "Rizos" Amat-ek osatutako abenturazale talde txiki batek aurre egin zion hotz polarraren gogortasunari, bere izoztutako itsaso honen gainean aurrera egiteko eskiak erabiliz.

Espedizioa ez zen soilik erronka fisikoa izan, baita erresistentzia mentalaren proba eta Artikoko natura basatiarekin lotura sakona ere. Gurutzatzen zuten uharte bakoitza babesleku bat zen, santutegi bat, eta bertan egiten zuten lo, giza harreman orotatik urrun eta isiltasunak eta paisaiaren handitasunak soilik inguraturik.

Film laburra Zigor Egiaren ideia batean oinarrituta dago, abentura izugarri honetan parte hartu baitzuen. Mar de Samiren ekoizpena Paralelo 68ºN Producciones eta Goriko Studioren lana da, eta Finlandiako Laponiako bakardadearen eta edertasunaren esentzia hartzen duen kontakizun bisualki zirraragarri baten bidez garamatza.

Euskal Abertzaletasunaren Museoan esperientzia paregabe honetaz goza dezazuen espero dugu, zeharbidearen funtsa esplorazio espirituarekin eta lortu ezinezkoaren bilaketarekin uztartzen baita.

• mar 11 2025
• 19:00h -(e)tik 20:00h -(e)ra
• Museo del Nacionalismo Vasco, Pasaje Tere Verdes, s/n

Groenlandia Espedizioa - Zigor Egia

2019ko ekainean, lau euskal abenturazale, Aurelio Sanz, Vicente Castro, Pablo Martin eta Zigor Egia, Islandiako "El Iorana" itsasontzian abiatu ziren Groenlandiara eskalatzera. 

Abentura Reiklaviken hasiko da, ontziratze-portuan, 2019ko ekainaren 27an, eta hortik iparralderantz kostatuz joango dira, itsaso txarrarekin, hainbat depresioren ondorioekin, azkenean Groenlandiako kostaldeak begiztatzen dituztenean, kontu handiz ibili behar dute inolako izebergerekin talka ez egiteko.

Azkenean, Kangerdlugssuuaq-eko Fiordora iristen dira eta lehorrera iristen dira inguruko muino batera igo eta bertan finkatzeko.

Begira non ertz berriak, ezproi handiak eta gailur zorrotzak ikusten dituzten. Kontu handiz, bidoi bat daramate, egun batzuetan bizirauteko ezinbestekoa dena, eta errifle bat hartz polar batek erasotzeko arriskuagatik. Horrela hasten dira ibilbidea aztertzen eta materialak prestatzen.

Uztailaren 8an eta 9an bi igoera egin ziren. Igo zuten lehen tontorra Keglebjerg 994 metroko garaiera izan zen, baina ez dakite igoerarik duen. Haiek itsasuntzitik 1000 metroko desnibela eta bosgarren graduko zailtasuna duen hego-ekialdeko ertzaren gainean egin zuten. Bigarren mendian, ez dute erreferentziarik aurkitu, eta Loaran tontorra bezala bataiatu zuten, 1281 metroko altuera, ekialdeko ertzak egindako igoera, gehienez ere bosgarren mailako zailtasunarekin.

"Expedición Groenlandia" dokumentala Zigor Egiaren ideia originala da, Aitor González Iturberen muntaketa eta zuzendaritza eta Zigor Egiak eta Aurelio Sanzek ekoiztua.

• mar 12 2024
• 19:00h -(e)tik 20:00h -(e)ra
• Sabino Arana Fundazioa. Morazan Enparantza Bilbo

"ANWAR" (Argiz betea), Alex Txikon protagonista

Nepalen, Sierra Leonan eta Pakistanen grabatu den ANWAR filmak erakusten digu Txikonek Manaslu mendira (Nepal) egindako neguko espedizioa. Filma goimendizaletasun, elkartasun eta energia berriztagarriei buruzko istorioa da. Kutsadurarik sortu gabeko lehen igoera izan zen, eguzki-panelek elikatutakoa. Parisko Hitzarmenarekin bat eginda, energiaren aztarna izugarri murrizten duen sistema jasangarri horri esker, hasiera eman zitzaion lan solidario bati, EKI Fundazioaren eskutik.

Alex Sierra Leonara joan zen Fundazioak egiten duen lana ezagutzera. Bertan, eguzki-energia baliatzen duen sistema bat erabiltzen dute eskolek eta ospitaleek burujabetasun energetikoa izan dezaten. Hori ikusita, Txikonek proposatu zuen ideia hori Pakistango Diamer haraneko eskola berezi batean, Günter Mountain School delakoan, erabiltzea, horren desberdinak diren –eta aldi berean, horren berdinak− diren bi kultura elkartzeko. Protagonistaren esanetan, «proiektu hau ondo egindako lan batetik sortu da, eta nabarmendu nahi dut pandemia betean filmatzea oso-oso zaila izan zen arren, gizakien aldeko balioen garrantzia azpimarratu nahi dut, zinez uste baitut ikusleak filmean erakusten denarekin enpatizatu eta aukera-desberdintasunei buruz gogoeta egingo duela».

Beste alde batetik, zuzendariak honela definitu du filma: «istorioak bidaia batera garamatza, pentsarazi egingo digu, hunkituko gaitu. Batzen diren bideetatik egindako bidaia da, non eskolak senidetzen diren, lagunak bide horri atxikitzen zaizkion, kultura-trukea gailentzen den, non pertsona batzuek etxea uzten duten zerbait alda daitekeela eta bestelako mundua izan daitekeela pentsatzen dutelako».

Rosa García Loirek (El Drogas filmaren ekoizle eragilea) idatzi eta zuzendu du, eta 601 Producciones Audiovisuales, S.L.k ekoitzi (Bull Runners of Pamplona, La Navaja de Ockham, Ainarak). Anwar filmak 80 minutuko iraupena du, Ignacio Maquirriain eta Raúl de la Fuente aritu dira argazkilari (Goya saridunak, film labur dokumental onena dela eta, Minerita lanari esker, 2014an, eta animazioko film onena dela eta, Un día más con vida lanari esker, 2019an). Miguel Hualde soinu-lanetan ibili da. Musikaz eta diseinu grafikoz Audio Network eta WellDone konpainiak arduratu dira, hurrenez hurren. Natxo Leuzak egin du editatze-lana (El Drogas filmaren zuzendaria eta ekoizlea). Ignacio Galíndez ekoizpen-zuzendaritzaz arduratu da eta Juan San Martín ekoizpen exekutiboz. Filmak EKI Fundazioaren babesa du.

• urr 04 2023
• 19:00h -(e)tik 20:00h -(e)ra
• Sabino Arana Fundazioa. Plaza Moraza Bilbao

“MENDI BILUZIA”

Nanga Parbatera neguan egindako igoera eta gailurra kontatzen dituen "Mendi Biluzia" filmarekin

• Film luzea (70 minutu inguru) Txikonek berak ekoiztu eta zuzendu du, eta 2016ko otsailaren 26an Nanga Parbaten (8.125m; Karakorum-eko mendikatean, Asian) egin zuen gailurra kontatzen du. Ordura arte neguan inoiz lortu gabeko balentria

• Mendizale bizkaitarrak konfinamenduan landu duen oso proiektu pertsonala da, izenburu bera daraman eta lorpena xehetasun handiagoarekin kontatzen duen liburuarekin batera 2016ko otsailaren 26an Alex Txikon mendizale bizkaitarra Nanga Parbateko tontorrera heldu zen, neguan, historian lehen aldiz.

Filmak, Txikonek berak jasotako eta orain arte ikusi gabeko irudiak ditu, eta baita Red Bull Media Housek proiektuari emandako aireko eszena ikusgarriak ere. 70 minutu baino pixka bat gehiagoan, ikus-entzuleek neguko espedizio baten funtsean eta gogortasunean murgiltzeko eta tontorrera heltzearen, baina, batez ere, oinarrizko kanpalekura itzultzearen, garrantzia ulertzeko aukera izango dute.

Izan ere, mendizale bizkaitarrak esaten duen moduan, “gailurra, ekipoko gainerako kideekin oinarrizko kanpalekura itzultzen zarenean lortzen duzu”.

• aza 22 2022
• 19:30h -(e)tik 20:30h -(e)ra
• Sabino Arana Fundazioa. Plaza Moraza Bilbao

Álex Txikon: La cumbre es el camino

2021eko azaroaren 26an, Sabino Arana Fundazioaren Euskal Abertzaletasunaren Museoan egin zen La cumbre es el camino izenburuko dokumentalaren aurkezpen ekitaldia. Bertan kontatzen da adimen-urritasuna duten hiru mutilek Everesteko kanpamentu nagusira egindako lehen espedizioa, 5.600 metroko altueran. Lurreko mendikaterik altuenean, Himalayan, egin den lehen trekking inklusiboa izan da.

Estreinaldian izan ziren gurekin Alex Txikon euskal alpinista, Álvaro Sanz dokumentalaren zuzendaria eta abenturaren hiru protagonistak: Juan Alejandro Martínez, Jesús Bermúdez eta José Urbano Aparicio. Hiru gazteak Álex Txikon alpinista ezagunarekin joan ziren Everest mendiko kanpamentu nagusiraino Everest mendia neguan eta oxigenorik gabe igotzeko egin zuen saiakeran.

“La cumbre es el camino” dokumentalak kontatzen du adimen-urritasuna duten 20 urteko hiru mutilek oztopo eta zailtasun guztiak gaindituz egin duten abentura, amets bat betetzeko helburuari eutsiz: oztopoak haustea eta beren hiritik  Albacetetik, Nepalera bidaiatzea, Lukla hiritik Ama Dablam mendiaren oinetaraino. Hamabi egun oinez, 100 kilometroko ibilbidea desnibel handiekin, 20 gradu zero azpiko tenperaturak, 5.500 metrotik goraino iristea lortuz. Mutilek Kirol Merezimenduaren Domina jaso dute  mutilek igoera hau lortzeagatik.

Espedizio honetako kide  ere izan dira Ramón Portilla eta Oscar Cardo alpinista ezagunak, bai eta lau laguntzaile ere: Laura Maranchón, Fabricio Terrazas, Alberto Pastor eta Javier Palacios, denak AMIAB taldekoak. Elkarte honek  Albaceten du bere egoitza nagusia, eta bere xedea da  desgaitasuna duten pertsonen gizarteratzea. AMIABek proiektu honetan eskaini duen lankidetzaren helburu nagusia da desgaitasuna duten pertsonei ikusgarritasuna ematea,esperientzia paregabea eskainiz, erronkarik ez dela ikusarazteko, naiz eta oso zaila izan, lortu ezin denik.

Álvaro Sanzek, Eldorado Agencyko zuzendari eta dokumentalaren egileak, zera adierazi du: “dena gainditu genuen, hiru mutilek espedizioa osatu zuten  Himalayan azken urteetan eman den negurik hotzenean, eta bakarkako dokumental bat filmatzea lortu nuen 5.000 metroko altueran eta zero azpiko 20 gradutan”.

“La cumbre es el camino” Eldorado Agencyren ekoizpena da, mundu naturala ikuspegi jasangarritik zaintzen eta proiektatzen espezializatutako sormen-agentziarena. Espedición Polar-ek ere parte hartu du, argazki-bidaietan erreferentea den komunitateak. Proiektuaren ekoizpen exekutiboa, AMIAB elkarteak bideratu du.

AMIAB gizarte-ekonomiako elkarte-erakunde nazional bat da, onura publikoko deklaratua, desgaitasuna duten eta/edo gizarte-bazterketako arriskuan dauden pertsonak gizartearen eremu guztietan erabat gizarteratzea lortzera bideratua, enplegua eta kirol egokitua lehenetsiz. AMIABen ikuspegia erreferentziazko baliabidea izatea da, pertsonen parte-hartze aktiboa bermatuko duen gizarte bati laguntzeko. Albaceten du egoitza nagusia, eta Espainiako beste hamar herritan du presentzia.